اعداد فرشته در عشق و روابط عاشقانه! ✓ورود به کانال یوتیوب
درمان انواع بیماری ها با مصرف آب قلیایی
ثبت رپورتاژ آگهی در ارم بلاگ و امتیازات آن
✓ ارم بلاگ | در 60 ثانیه وبلاگ خودتو بساز !!
یکی از شهرهای تاریخی و استراتژیک ایران باستان است که هنوز هم در آن سکونت وجود دارد. دامغان با نام شهر صد دروازه ، سرمایه ای امن برای دولت اشکانی بوده است. بخشی از دیوارهای شهر باستانی که برای محافظت از شهر و بناهای تاریخی آن است دامغان از شهرهای بسیار کهن ایران است که به دلیل قرار گرفتن بر سر راه جاده ابریشم همواره مورد تاخت و تاز دشمنان در طول تاریخ بوده است. از این رو در زمان های قدیم حصاری ستبر اطراف این شهر کشیده بودند. دامغان از نظر اقتصادی، سیاحتی، سیاسی و لشکرکشی از شاهراه های اصلی ارتباط شرق و غرب بوده است. بقایای این حصار در اطراف شهر وجود دارد که در قسمت جنوب 1610 متر، در شرق 1620 متر و در شمال 150 متر از آن دیده می شود.
در قسمت غرب نیز هیچ آثاری از این حصار باقی نمانده است. قدمت این بنا هنوز کاملا مشخص نیست. اطراف این بارو تپه حصار با قدمت پیش از تاریخ و دو قلعه ساسانی در کنار آن وجود دارد که همین امر سبب شده تا برخی از کارشناسان چنین استدلال کنند که این دیوار گرداگرد این محوطه کشیده شده است. اما بر اساس متون تاریخی باروی کنونی منسوب به دوران نادرشاه است از این رو آن را باره نادری نیز می نامند. این بارو برج های مختلفی دارد که در زمان های قبل پنج دروازه نیز داشته است. آنچه که اشمیت به عنوان دژ از آن نام می برد احتمالاً همان ارگی است که در داخل باره قرار داشته و به مولودخانه شهرت داشته است.اده می شد ، هنوز در همان جا ایستاده است. اهمیت نظامی و سیاسی دامغان را در آن دوره نشان می دهد.
از نظر جغرافیایی ، دامغان در استان سمنان و در حاشیه کویر دشت کویر واقع شده است. بازرگانان و بازرگانان از آنجا که در جاده ابریشم واقع شده است ، از این شهر دیدن کرده اند. به همین دلیل بقایای چندین کاروانسراها ، قلعه ها و برجها در محله تاریخی دامغان وجود دارد.
در زمان های قدیم ، دامغان صادر کننده اصلی مس بوده است. باستان شناسان همچنین بسیاری از آثار باستانی مس را در منطقه حفاری کرده اند که نشانگر مهارت صنعتگران منطقه است.
دامغان در استان سمنان و در مسیر و شاهراه زیارتی علی‌ابن‌موسی‌الرضا(ع) با فاصله 320 کیلومتر از پایتخت (تهران) و 590 کیلومتر از مشهد‌الرضا یکی از شهرهای پیشینه‌دار تاریخی و در مسیر راه ابریشم از سرفصل های سترگ تاریخ ایران زمین است که بخشی از برگ‌نوشته‌های طلایی تاریخ این سرزمین را به خود اختصاص داده و با محصول جهانی پسته به عنوان شاخصه کیفی این رهآورد استراتژیک، مشهور است.
دامغان امروز به اعتبار 675 شهید و جمعیت ایثارگران و بیش از 14000 رزمنده در دوران دفاع مقدس به عنوان یکی از شهرهای ایثار در ایران مطرح بوده و با نمادی از غیرت و حمیّت می‌درخشد.
دامغان، صاحب ادبا و دانشمندان بسیاری است و با حضور شعرا برجسته و نویسندگان مطرح درسده‌های متعدد و البته در ادبیات امروز ایران زمین، شناخته‌شده بوده و در ادبیات مقاومت نیز صاحب عنوان ملی است.
دامغان را با خاستگاه‌های اجتماعی و به اعتبار مهمان‌نوازی مردم این شهر به خوبی می‌شناسند و با بیش از 400 روستا در سال‌های دور و قنات و کاریزهای پرآب، معروف بوده و در حال حاضر هم با آب و هوایی گرم و خشک در جنوب و هوای معتدل خزری در شمال شهر از بهترین مناطق گردشگری در ایران بوده و سالانه جمعیت زیادی از کشورهای اروپایی و آمریکایی، دامغان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند.
خانه های بوم گردی دامغان در سال‌های اخیر مورد توجه گردشگران بین‌المللی قرار گرفته و مردم جهان و توریست های حرفه‌ای، معمولا کویر دامغان را دوست دارند و شاهد بوده‌ایم که گردشگری از آلمان طی 7 سال گذشته تقریبا هر سال به دامغان سفر داشته است.
مهمانان جهانی دامغان از غذاهای فوق‌العاده خوشمزه‌ای که توسط بانوان این شهر طبخ میشود؛ بسیار تعریف می‌کنند و اعتقاد دارند مزه اصلی غذای شرقی را باید در دامغان تجربه کرد.
اما در ساختار تاریخی و بنا به پیشینه این شهر، در روزگار گذشته دامغان یکی از شهرهای ایالت قومس بوده و مرکز این ایالت نیز محسوب می‌شده است و دامغان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران و از گذشته تا به حال دارای اهمیت خاصی بوده است.
نام این شهر از مغان یعنی آتش‌پرستان گرفته شده و به ده مغان معروف بوده و گفته‌اند که مغان باعث آبادی آن شده‌اند. بعدها در اثر گذشت زمان حرف "ه" از میان رفته و "الف" به جای آن قرار گرفته است.
بنای شهر دامغان را به هوشنگ نبیره کیومرث که از پادشاهان پیشدادی بوده نسبت می‌دهند و روزگاری نیز پایتخت اشکانیان بوده و همینطور دامغان را جزء اقلیم چهارم در بین اقالیم سبعه(هفتگانه)می‌دانسته اند.
در بیشتر کتب جغرافیا و تاریخ، نام دامغان برده شده که تمامی نوشته‌های آنها اشاره بر اهمیت و اعتبار شهر قدیمی دامغان دارد چرا که این شهر در مسیر جاده ابریشم و مسیر گذر از غرب به شرق، از گذشته‌های دور تا به امروز بوده و صحت و دلیل این ادعا این است که زمانی یونانی‌ها به شهر تاریخی دامغان رسیدند و آن را آباد دیدند و بخاطر بزرگی و وجود آذوقه و علوفه فراوان آن را هکاتم پلیس نامیدند که هنوز هم به نامهای هکاتم پلیس و صددروازه معروف و مشهور است.
کاروانسراها، قلعه ها و تپه های قدیمی و برج و بارو و حصار عظیم داخل و خارج شهر دامغان است و قدیمی‌ترین مسجـد ایران نیز به نام مسجد تاریخانه در این شهر قرار دارد.
بخشی از آثار دیرینه و ارزشمند
تپه حصار دامغان در قسمت جبنوبی شهر دامغان
مسجد تاریخانه واقع در خیابان استاد مطهری
پیرعلمدار در کوی خوریا از محلات قدیمی دامغان
مسجد جامع به نشانی قیصریه
مجموعه امامزاده جعفر در مرکز شهر دامغان (امامزاده جعفر– امامزاده محمد – مقبره شاهرخ برج چهل‌دختر )
چشمه علی، رودخانه و عمارت چشمه‌علی،سد شهید شاهچراغی و مسیر توزیع آب آب‌بخشان دامغان
قلعه‌های تاریخی گنبدان دژ (گردکوه) و مهر نگار
روستاهای شمالی با فضای سنتی و روستاهای کویری با حضور مردم خونگرم
این شهر از غرب به استان تهران، از شمال به استان مازندران و گلستان، از شرق به استان خراسان و ازجنوب به استان اصفهان محدود میشود. دامغان با وسعت 12110کیلومتر مربع از طرف شمال به خط الراس و به کوههای البرز، از شرق به شهرستان شاهرود، از جنوب به دشت کویرمرکزی ایران و از غرب به شهرستان سمنان منتهی میشود. دامغان در طول جغرافیایی 54 درجه و 20 دقیقه و 8 ثانیه و عرض جغرافیایی 36 درجه و 9 دقیقه و 48 ثانیه قرار دارد و ارتفاع شهر از سطح دریا 1170متر و اختلاف ساعت آن با تهران 11دقیقه و 5 ثانیه است.
شهر دامغان در چهار صد سال پیش از میلاد مسیح چنان عظمتی داشت که اشک سوم و تیرداد اشکانی در سال 249 پیش از میلاد آن را پایتخت خود قرار دادند. این شهر تا قرن اول میلادی اهمیت خود را حفظ کرد ومرکز ایالت بزرگ قومس بود.برخی‌ها، طرح این شهر را به هوشنگ نسبت داده‌اند. این نظریه به واقعیت نزدیک‌تر است که مردم این منطقه در اطراف رودخانه چشمه‌علی که در دره کوههای شمالی جاری است، اسکان یافتند و مدنیتی را به وجود آوردند.
چنانکه نوشته‌اند، نزدیک به 400 سال پیش از میلاد مسیح، جمعی از مغان در مسیر همین رود سکنی گزیدند و به همین علت، نخست این منطقه ده مغان نامیده شد. به مرور زمان به دمغان وسرانجام به دامغان تبدیل شد. دامغان مدتی پایتخت زمستانی شاهان اشکانی بود و تا کشته شدن یزدگرد،آخرین پادشاه ساسانی موقعیت خود را حفظ کرد. در دوره‌های حکومت امویان، عباسیان، طاهریان، سامانیان، سربداران و دیلمیان، دامغان از موقعیتی قابل توجه برای امرا و حکومت‌ها برخوردار بود.
منطقه دامغان در زمان سلجوقیان، از جمله پایگاه‌های مهم پیروان فرقه اسماعیلیه بود و در طول سال‌های 483 تا 654 هجری، وقایعی مهم برای این فرقه در منطقه روی داد. آثار قلعه‌های موجود، بر این رویداد و حضور فعال پیروان اسماعیله درمنطقه دلالت دارد. بین سال‌های 700 تا 900هجری، منطقه دامغان شاهد حضور حکمرانان مختلف بود و طبق روایت سیاحانی که از این شهر دیدن کردند، در آن زمان دامغان آخرین شهر عمده غرب ایران محسوب می‌شد.
قتل عام تاتارها که در سال 769 هجری به دستور تیمور لنگ صورت گرفت، به این منطقه نیز سرایت کرد و خیل بی شماری از مردم دامغان به جرم پناه دادن به تاتارها از دم تیغ گذشتند. این بلای خانمان برانداز، باقی مانده اهالی دامغان از کشتار چنگیز خان را از بین برد.منطقه دامغان که در دوران صفویان، افشاریان و زندیان مورد توجه و شاهد رویدادهای سیاسی متعدد بود، در دوران قاجاریه نیز در این منطقه چشم به جهان گشودند که باباخان و فتحعلی خان از آن جمله بودند. فتحعلی شاه، علاقه‌ای وافر به دامغان داشت.درجریان انقلاب مشرو طیت، واقعه‌ای مهم که در دامغان روی داد. مخالفت مردم این منطقه با محمدعلی شاه واعلام حمایت و هواداری از مشروطه خواهان و تشکیل انجمنی به نام شعبه انجمن آزادیخواهان آذربایجان بود.
این انجمن، به دعاوی و اختلافات مردم رسیدگی می‌کرد. انجمن، تا زمان به توپ بستن مجلس و قتل عده‌ای از آزادیخواهان شناخته شده همچون ملک المتکلمین و صوراسرافیل فعال بود و در این زمان منحل شد.
مسجد طارقانه و مناره آن در دامغان
دامغان به دلیل شرایط جغرافیایی و تاریخی قابل توجه دارای اماکن تاریخی بیشماری است. مسجد طارخانه یکی از مهمترین مکانها در بافت تاریخی دامغان است. مطالعات انجام شده بر روی این مسجد نشان می دهد که این بنا در ابتدا به عنوان آتشکده آتش نشانی در دوره ساسانیان مورد استفاده قرار گرفته است. بعدها ، هنگامی که مسلمانان بر منطقه مسلط شدند ، آن را به مسجد تبدیل کردند.
حدود دو قرن پس از ظهور اسلام در ایران ، مسلمانان براساس طرح و سبك ساسانیان مسجد طارخان را ترمیم كردند. این مسجد از یک حیاط بزرگ تشکیل شده است که با نماهای پوشیده احاطه شده است. شبستان اصلی (سالن نماز) مسجد با سه ردیف از شش ستون مدور برنامه ریزی شده است. معماران بر اساس سبک های ساسا نیان طاق های دیدنی و جذاب را برای این مسجد طراحی کرده بودند.
این مسجد طی دوره های مختلف دستخوش تغییر و تحولاتی شده است. مناره آجری مسجد که در دوره سلجوقی به ساختمان اضافه شده است ، نمای تماشایی است و جلوه ای بی نظیر را به وجود می آورد. مسجد طارقانه به قرن هشتم و نهم باز می گردد و یکی از بارزترین نمونه های میراث فرهنگی ملموس در ایران است.
تپه حصار در دامغان
اریش اشمیت ، باستان شناس دانشگاه پنسیلوانیا ، اولین باستان شناس بود که تپه تاریخی حصار را کاوش و حفاری کرده است. کاوش ها نشان داد که تپه حصار سه دوره تاریخی - فرهنگی را پشت سر گذاشته است. همچنین ، وی دریافت که این تپه در هزاره دوم و سوم قبل از میلاد مرکز تولید و صادرات اشیاء فلزی و سنگی بوده است.
در طول کاوش های سال 1994 ، باستان شناسان برخی از کتیبه های تزئین شده با خط میخی بابل را در منطقه کشف کردند. تاپه حصار تا سال 1700 قبل از میلاد یکی از مناطق مسکونی و استراتژیک در منطقه بوده است و همچنین تا عصر برنز نیز یک شهرک اصلی در منطقه بوده است.
برج چهل دختر در بافت تاریخی دامغان
این برج یکی از بناهای قدیمی در بافت تاریخی دامغان با ویژگی های منحصر به فرد است. امروز ، این یکی از ساختارهای محسوس میراث فرهنگی ایران است که در این منطقه قرار دارد. امروز ، در مرکز شهر دامغان در جوار امامزاده جعفر ، یک حرم مشهور واقع شده است.
برج چهل دختار یک سازه 15 متری است که دارای چندین ویژگی معماری منحصر به فرد ایرانی اسلامی است که در قرن 10 و 11 ساخته شده است. این برج دارای قطر حدود 5.5 متر است و مساحتی 23 متر را اشغال می کند. از دیگر ویژگی های مهم این برج ، آجرکاری های ظریف آن و کتیبه های کوفی قرن 10th که تزئین کننده بیرونی برج است.
این معمار برج چله مختار را طراحی کرده است که نهایت توجه را به معماری ظریف سلجوقی معطوف کرده است. طراحی دایره ای این برج باعث تقویت ساختمان شده است و به آن کمک کرده است که حتی پس از گذشت 1000 سال با حداقل خسارت ، در حالت ایستاده باقی بماند.
دیوارهای مدافع دامغان
دیوارهای شهر دامغان مکان قابل توجه بعدی در این شهر است. طول آن 16 کیلومتر است و قدمت آن به دوران قبل از اسلام باز می گردد و برای حفاظت از شهر و تأمین امنیت ساکنان آن ساخته شده است. این دیوار آجری خشک یکی از بزرگترین سازه های آجری خشک شده در ایران است. در دوره های مختلف چندین بار دیوارهای شهر دامغان بازسازی شده است.
بسیاری از بناهای دیدنی و مکانهای تاریخی دیگر در مناطق مختلف دامغان وجود دارد. با این وجود ، آنچه که محله تاریخی دامغان را به میراث فرهنگی انحصاری ایران تبدیل کرده است ، قابل توجه تعداد مکانهای تاریخی دوره های مختلف در یک بخش از شهر است. در واقع ، محله تاریخی دامغان دارای مکانهای مختلفی از دوره اشکانی ، سلجوقی و غیره است.
پسته تازه ، از بین انواع و اقسام پسته های خشک که هرموقع سال آماده اند، سراغ پسته عباس علی و اکبری می رویم که خندان ترین پسته های دامغانند.مردمان دامغان رسم شیرینی پزی را در خانه های خود از قدیم الایام تا به امروز مخصوصا در آستانه عید نوروز، حفظ کرده اند.
شیرینی پزی تبدیل به یکی از آداب این مردم شده است.
از بین انواع شیرینی های خانگی، باقلوای دامغان به دلیل شهرپسته بودنش از شهرت برخوردار است.
شیرینی های دیگری که در این شهر طبخ می کنند شیرینی نخودی، برنجی،گردویی، نارگیلی و آردی ست که در
دیگر سوغات مشهور این شهر سمنوست.
زنان دامغان در پخت سمنوی خانگی مهارت خاصی دارند؛ همچنین شیرینی های دیگری چون تره حلوا، حلوای شیره، حلوای برنج و برشتوک که دستپخت خوب مردمان کویر را به ما می چشاند.
رشته پلویی از دیگر تحفه های این شهر است.این رشته ها در غذایی محلی با نام مانی پلو که درنذری های مراسم های مذهبی به وفور پخت می کنند، استفاده می شود.
در ایام مخصوصا تاسوعا و عاشورای حسینی از این شهر گذر کنید با غذای سنتی این شهر یعنی مانی پلو، شیرین پلو، فسنجان و آش رشته های معروف آن آشنا می شوید.
دامغانی ها در شب عید نوروز ، به جای سبزی پلو ماهی متعارف این شب، رشته پلو یا همان مانی پلو را می پزند و با این نیت که در سال جدید، رشته کار دستشان بیاید و رشته امور بر وفق مراد پیش برود، آن را می خورند.
سوغات دامغان ارتباط تنگاتنگی با کشاورزی دامغان دارد.
چرا که همانطور که پیشتر نیز اشاره شد دامغان خاکی حاصل خیز دارد.
لذا کشاورزی به عنوان یکی از پیشه های اصلی در این دیار دنبال می شود.
برخی از سوغات دامغان به شرح زیر است:
پسته: پسته به عنوان مهم ترین سوغان دامغان عرضه می شود.پسته دامغان شهرت جهانی دارد.جالب توجه است که پسته به عنوان طلای سبز شناخته می شود.پسته دامغان در چهارمین جشنواره پسته ایران به عنوان طلای سبز جهانی شناخته می شود.
باقلوا: باقلوا یکی از شیرینی های معروف است.که سوغات کشور هایی نظیر ایران، ترکیه، ایران، ترکیه، کشورهای آسیای میانه وقفقاز، برخی از کشور های عربی، یونان، قبرس و همچنین برخی مناطق روسیه می باشد. از آنجا که دامغان خواستگاه پسته است. باقلوای پسته ای دامغان از شهرت نسبی خوبی برخوردار است.
سمنو:همه ساله در نزدیکی عید نوروز در اسفند ماه در دیار دامغان سمنو پزان راه می افتد.سمنو فرآورده ای از جوانه گندم است که در دیار دامغان به عنوان سوغات بفروش می رسد.پخت این شیرینی که در سفره هفت سین جایگاه بسیار ویژه ای دارد بسیار سخت است.
تر حلوا: این حلوا در مراسم عذاداری سالار شهیدان به عنوان نذری عرضه می شود.آرد برنج، شکر، گلاب، زعفران مواد تشکیل دهنده این حلوا هستند.
حلوای شیره:حلوایی از آرد گندم است. که برای شیرین کردن آن بجای شکر از شیره انگور استفاده می شود.
برشتوک:نام دیگری از شیرینی های سنتی ایران است.که با توجه به آردی که در پخت آن استفاده می شود .انواع مختلفی دارد از جمله برشتوک گندم و برشتوک نخودچی در تهیه برشتوک از موادی نظیر آرد نخودچی یا آرد گندم، روغن، شکر یا پودر قند و هل استفاده می شود.
صنایع دستی دامغان با وجود سفال دامغان پر آوازه ترین سوغات این دیار است.همچنین سفال‌های این شهر نیز یکی از صنایع دستی معروف دامغان هستند که از لحاظ هنری کم‌نظیراند.یکی از صنایع دستی که امروزه رواج بیشتری پیدا کرده است نفاشی بر روی سفال است که جذابیت ویژه ای را به این سازه ها می بخشد. نقاشی روی بدنه لعابی، نقاشی زیر لعابی و نقاشی آب طلا از جمله روش های نقاشی روی سفال می باشد.
گلیم و جاجیم: گلیم‌های پشمی با نقوش حیوانی، گیاهی و هندسی در کارگاه های مختلفی در دامغان تولید می شوند و یکی از صنایع دستی این شهر به شمار می رود.
جاجیم محصولی است که از پشم تابیده الوان بافته می شود و برای پیچیدن رختخواب و مانند آن کاربرد دارد.عرض آن 25 الی 30 سانتی متر می باشد و گاهی از نخ پنبه ای خام، نخ ابریشمی و کاموا نیز در بافت آن استفاده می کنند.جاجیم معمولا به رنگ روشن و با طرح های ساده تولید می شود.
قالیبافی: قالی های بافته شده در این دیار دارای طرح های مختلفی هستند.خشتی، شکارگاه، لچک ترنج، گلدانی و گل و مرغ صنعت قالی بافی مهم ترین صنایع دستی این استان است.
معرق کاری: قدمت این هنر به زمان سلجوقیان باز می گردد.و برای کاربرد های بسیاری از آن استفاده می شود ساخت و تولید میز، صندلی و مبل و حتی وسایل تزئینی و تابلو
راجع به اعداد رند اشتباه نکن! ✓ورود به کانال یوتیوب
در 60 ثانیه وبلاگ خودتو بساز !!
تبلیغات نامحدود افزایش بازدید و افزایش فروش
جهت ورود به اینستاگرام من اینجا را کلیک کنید
رپورتاژ آگهی ثبت کن و دیده شو !!
مشاهده
وبلاگ آیا میدانستید
مطلب مرتبط
جاذبه های گردشگری ساحلی که کمتر به آن ها پرداخته شده!
